Het is helaas nauwelijks nieuws meer als er weer een bekende man van zijn voetstuk valt, maar de impact hangt af van wat de persoon of zijn werk voor je betekent. In dit geval gaat het om Engelse fantasyschrijver Neil Gaiman. Iemand wiens werk en publieke persona ik bewonderde. Wat blijft daarvan over?
Een samenvatting van wat er speelt is te vinden op de website van New York Magazine. Het komt er op neer dat Neil Gaiman door meerdere vrouwen wordt beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dit combineerde hij blijkbaar met zijn voorliefde voor BDSM (afkorting voor Bondage and Discipline (BD), Dominance and Submission (DS) en Sadism and Masochism (SM)). BDSM is een term voor seksuele voorkeuren en rollenspellen die gebruikmaken van opgelegde fysieke beperkingen, intense zenuwprikkels of het spelen van een machtsspel.
In gelijkwaardige relaties kan dit een spannende hobby zijn, maar het lijkt erop dat Gaiman dus jonge vrouwen manipuleerde tot dingen die ze eigenlijk niet wilden doen. Daarbij speelt zijn status als rijke beroemde man, zoals gebruikelijk, een rol. Daarnaast geeft een oud-babysitter van zijn kind aan dat hij zich ook aan haar opdrong, vanaf het moment dat zij voor hem ging werken. En dat hij seksueel contact met haar zocht terwijl zijn zoontje in dezelfde ruimte was. Dat is zelfs met wederzijdse instemming problematisch te noemen.
Neil Gaiman is nog niet veroordeeld, want juridische stappen moeten nog genomen worden. Het ziet er echter niet goed uit, omdat zich inmiddels minstens acht vrouwen hebben gemeld die grensoverschrijdend gedrag van hem hebben ervaren over een lange periode. Dat wijst naar mijn mening op structureel problematisch gedrag. Ik hoop dat hij dat zal erkennen en dat hij hulp zoekt voor de blinde vlek of misogyne ideeën die hij lijkt te hebben.
Net als veel andere fans van zijn werk ben ik teleurgesteld in hem, omdat ik hem een zeer goede schrijver vind. Met name zijn korte verhalen zijn naar mijn mening fenomenaal. Zijn magisch realistische sprookjes hebben me geïnspireerd tot het schrijven van eigen verhalen. Er is er zelfs eentje te vinden op Schuinschrijvers. Ironisch genoeg heet een van mijn favoriete verhalenbundels van Neil Gaiman Trigger Warning. Die waarschuwing is nu nodig voor het artikel dat gaat over wat hij gedaan zou hebben, omdat de inhoud heel naar is. En waarschijnlijk ook voor het ontmoeten van de schrijver als je een vrouw bent.
Ik heb gemerkt dat ik enige moeite heb om de kunst van de kunstenaar te scheiden als het gaat om mensen die nog leven, omdat je ze beloont als je hun werk koopt en aanbeveelt. Van Neil Gaiman heb ik in de afgelopen vijftien jaar bijna alles dat hij schreef gelezen. Die mooie leeservaringen blijf ik koesteren, maar er zit voorlopig (of misschien wel voor altijd) een smet op het (her)lezen en kopen van zijn boeken. Achter op de verhalenbundel die ik hierboven noemde staat een citaat van de schrijver dat nu een nieuwe lugubere betekenis krijgt. Want wat er achter zijn masker zit is waarschijnlijk niet fraai:
“We are all wearing masks. That is what makes us interesting. These are stories about those masks, and the people we are underneath them.”
Een aantal jaren geleden schreef ik over een andere beroemde man die fout gedrag vertoonde: komiek Louis C.K. Die is nadat hij boete heeft gedaan in de afgelopen jaren weer aan het werk gegaan. Toch merk ik dat ik hem sindsdien niet ben blijven volgen. Tussen kunst en kunstenaar is het voor mij niet goed gekomen. De toekomst zal leren hoe dat voor mijn verhouding tot de kunst van Neil Gaiman zal zijn.
0 reacties