Mindfulness voor gevorderden

Vorige week zaterdag bracht ik grommend, kruipend, shakend en sluipend door. Ik paradeerde rond met een pruik op mijn hoofd, liet me besturen als een robot en danste op klaarlichte dag alsof ik in een dampende nachtclub stond. Juist, ik volgde een theaterworkshop.In een oud klaslokaal van een leegstaande basisschool in Arnhem huist een cabaretier die haar ervaring overbrengt op cursisten zoals ik. En gisteravond stond ik na 6 lessen van twee andere ervaren theatermakers op het podium van de Lindenberg in Nijmegen, het prachtige lied “Laat me” van Ramses Shaffy te zingen voor publiek.

Wat mij bezielt? Ik houd van zingen, ik houd van cabaret, ik houd ervan mezelf uit te dagen en uit te pluizen tot op het bot. Vandaar dat ik sinds enige tijd niet alleen zing, zoals ik al enkele jaren doe, maar ook de toneelvloer ben gaan opzoeken. Ik kwam tot de conclusie dat al mijn interesses eigenlijk samenkomen in de kleinkunst. Taal, schrijven, zingen, persoonlijke verhalen delen in combinatie met maatschappelijke beschouwingen, en dat alles met een scheut humor.

Wat zo lékker is aan het theater, is dat alles wat je normaal gesproken een beetje inhoudt of probeert te voorkomen, daar júist gestimuleerd wordt. Eigenlijk is het best wel mindfulness voor gevorderden. Want hoe reageer je intuïtief in een bepaalde situatie? Stel, je zit op het strand en een rare man valt je lastig. In het echte leven reageren we misschien bedachtzaam. Sociaal vaardig, conflictvermijdend of zelfs vriendelijk in mijn geval. Dit verloopt vrijwel helemaal onbewust. Wat doet je lichaam dan? Wat is je intuïtieve reactie, je fysieke impuls? Meestal moffelen we die snel weg. Rennen, of juist in elkaar krimpen. Of gillen? Allemaal niet echt sociaal. En misschien wel gevaarlijk. Pas achteraf denk je: ik voelde me eigenlijk best wel bang, ook al bleef ik glimlachen. Of: eigenlijk was ik erg geïrriteerd, ook al hield ik me rustig.

Op toneel ga je juist luisteren naar die intuïtie. Wat voel ik? Wat doet mijn lichaam als ik die sociale “filter” weglaat? Op die zaterdag in dat lege schoolgebouw zocht ik samen met de andere cursisten naar onze oergevoelens. Alleen door van daaruit te reageren, komt je actie geloofwaardig over op toneel, leerden we. Je lichaam als leermeester. En misschien kan je die reactie dan iets uitvergroten. Anders dan in het dagelijks leven, ga je in het theater júist op zoek naar dat conflict. Naar de onaangepaste emotie. Een toneelstuk waarin iedereen op elkaar reageert zoals in het echte leven zou behoorlijk saai zijn. Er ontstaat geen wrijving, het loopt met een sisser af of de waarheid komt niet boven tafel. Nee, op toneel wil je juist die reactie zien. De beleving van de tekst. Frustratie, angst, opwinding, onverbloemde blijdschap, blinde wanhoop. Want dán wordt het pas interessant en ontstaat er een verhaal. Terug naar je kern. Heerlijk toch!

Dus als iemand me binnenkort een beetje asociaal gaat vinden, net iets te direct of gênant vrolijk (bijvoorbeeld over het nest met puppy’s dat afgelopen week werd geboren…!): sorry alvast. Nu ik op toneel steeds beter leer mijn intuïtie vrij spel te geven, bevalt het me eigenlijk wel. Het is een kwestie van een balans vinden voor het alledaagse leven. Tot zover: spotlight aan, filter uit!